De context: Ik ben bestuurslid van de sectie misdaadauteurs van de auteursbond en wil je meenemen in een recente Facebook conversatie.
Iemand plaatste op Facebook over de sectie Misdaadauteurs de volgende opmerking:
‘De sectie misdaadauteurs riekt toch ernstig naar knus dilettantisme’
Waarop een lid reageerde:
‘Dan is onze dekmantel geslaagd.’
Mijn reactie op de eerste opmerking was:
‘Altijd beter dan cynisch amateurisme.’
Waarop de plaatser van de eerste opmerking serieus o.a. reageerde:
‘Ik ben geen amateur. Heb toch ooit nog Taal- en Literatuurwetenschap Engels en Nederlands gestudeerd, als ik me goed herinner. <> Ja mijn opmerking was pittig. Sorry ik heb niets tegen op jullie zelf maar kijk wel met enige scepsis naar de huidige hoogconjunctuur van de thriller en de misdaadroman. Ik heb er ook wel enkele gelezen. Ik lees echter tevens, maar dan met grote bewondering, recente boeken als ‘’t Hooge Nest’ of ‘De heks van Limburg’. Zulke boeken behoren niet tot het genre misdaad of thriller, maar dergelijke aspecten zitten er meer in dan in welke thriller of misdaadroman dan ook, alleen anders, he?’
Tot zover deze conversatie. Degene die onze sectie beschuldigt van ‘Knus dilettantisme’ is zelf schrijver. En ook best een goede. Op een van zijn boeken, die ik ooit las, wordt over hem gezegd dat ‘hij relatief weinig woorden of uitweidingen nodig heeft om de lezer in een filmische vaart aan het verhaal te binden.’
Wat gaat er, vraag ik me dan af, in zo’n mens om, om collega-auteurs zoiets toe te schrijven. Is het frustratie, gebrek aan zelfrespect of cynisme?
Mensen en vooral hun gedrag interesseren mij. Dus ook de oorsprong van dergelijke opmerkingen. Laten we het eens wat nader bekijken vanuit de definities van dilettantisme en literatuur, want daar schuurt het volgens mij een beetje bij deze persoon:
Dilettantisme wordt gedefinieerd als de karakteristieke werkwijze of eigenschap van een persoon die zich alleen in zijn vrije tijd, maar nooit professioneel, met een kunstvorm of een wetenschap bezighoudt.
Los van wat misdaadauteurs naast hun schrijven doen, zijn ze allemaal professioneel met deze kunstvorm bezig.
Literatuur ook letterkunde, schone letteren of kortweg letteren, is de verzamelde schriftelijke neerslag van een land of van een periode, voor zover het geschriften betreft die hun waarde ontlenen aan veronderstelde vormschoonheid of emotioneel effect.
Verwacht van mij geen betoog om thrillers te catalogiseren onder het hoofdstuk literatuur. Niet omdat ik dat wel zou vinden, maar omdat een dergelijk oordeel niet aan mij is. De tijd en de geschiedenis zal het uitwijzen en velen zullen het met mij eens zijn dat ze menig literair thriller hebben gelezen die een voorbeeld zijn van een schitterende vormschoonheid en emotioneel effect.
Wat mij verbaast over deze persoon is het gebrek aan respect voor iemand die (ook) schrijft, zij het in een ander genre. Ooit zei iemand tegen mij dat ‘iedere idioot een boek kan schrijven’. In plaats van te pogen deze opmerking te weerleggen, heb ik de persoon in kwestie uitgedaagd en gevraagd om één A4’tje over een zelfgekozen onderwerp te schrijven. Na enkele dagen kwam de persoon terug met de opmerking dat het niet lukte en bood verontschuldigingen aan voor de gemaakte opmerking.
Schrijven is moeilijk voor de een, makkelijker voor de ander. Maar daar gaat het niet om. Het gaat erom dat schrijven, van welk genre dan ook, een kunstvorm is. Wat ik mij afvraag bij de opmerking van deze medeauteur is waarom er zoveel frustratie uitspreekt. Is het een gebrek aan aandacht voor het werk van de plaatser, of het ontbreken van inspiratie? Op z’n minst zou ik verwachten dat er een mate van eerbied getoond wordt en dat de persoon zichzelf niet ‘verheft’ boven collega-auteurs, tenzij het individu echt versleten wil worden als cynisch amateur. Maar dat roep je dan over jezelf uit.