Bouwmarkt Gamma heeft een nieuwe reclame met de slogan:’ Niet uitstellen maar afvinken’. Daarmee proberen ze ons te stimuleren om alles wat je wilt doen, nu te doen en vooral niet moet uitstellen. Het is niet alleen Gamma die ons oproept vooral nu te doen wat je nu wenst, supermarkten, reisorganisaties, mediamarkten, witgoed ketens, autofabrikanten en feitelijk alles en iedereen die produceert en verkoopt kent maar één leus: doe het nu en geef toe aan jouw hebzucht en koopzucht.
We leven al op de pof
De eerste 50 dagen van dit jaar hebben we alle grondstoffen die we opbrengen in een jaar en nodig hebben voor dat jaar al geconsumeerd en opgemaakt. Dat betekent dat we nu op de pof leven van het volgende jaar en de komende jaren. De aarde levert voldoende voor onze noodzakelijke behoeften maar niet voor onze hebzucht. En misschien is de realisatie dat we nu na deze 50 dagen gaan consumeren, feitelijk de bevrediging van onze hebzucht is, best een harde maar het is wel de waarheid. Als we nu al teren op de zak van de volgende jaren, dan impliceert dit dat er een moment komt dat er niets meer is. Misschien nog wel voor ons maar net voor komende generaties.
Ik kan me niet voorstellen dat dit een goed gevoel geeft. ‘Après nous, le déluge" is een uitdrukking die toegeschreven is aan Madame de Pompadour, de maîtresse van koning Lodewijk XV van Frankrijk. En het komt neer op een levenshouding van ‘het zal mijn tijd wel duren’. Vooral de westelijke wereld leeft met zo’n mentaliteit. En natuurlijk, als we straks sterven, dan weten we er ook niets meer van. Dus waar maken we ons zorgen om?
Het is een houding van gemakzucht en dus een onverantwoordelijke houding. Ieder van ons is niet alleen gebruiker van onze aarde maar ook rentmeester. We mogen de vruchten van onze aarde gebruiken en ervan genieten zolang we ons verantwoordelijk voelen voor de continuïteit van haar opbrengsten.
Doorbreek patronen
Dat vraagt dus om controle over onze hebzucht. Kijk eens achterom en ga eens na of alles wat je in het afgelopen jaar gekocht hebt ook echt nodig was: die nieuwe kleren, de luxe artikelen, de hoeveelheid voedsel (en hoeveel heb je daarvan weg moeten gooien omdat het oud en/of over de datum was), de reisjes die je hebt gemaakt en de keren dat je de auto hebt gepakt, terwijl dat ook anders had gekund?
Ik weet het maar al te goed: het patroon waarin we leven is ooit ontstaan en verder gegroeid en uitgedijd. Onze luxe en de gemakzucht dat alles haalbaar en maakbaar is, is het resultaat van generaties. Vijftig jaar geleden riep de club van Rome al dat er grenzen zijn aan onze groei. Het was een waarschuwing die ons bewust moest maken van het feit dat we toen al bezig waren met het uitputten van de aarde en dat als we daarmee door zouden gaan, dit uiteindelijk zou betekenen dat we een ramp over ons aan het losroepen zijn, die groter is dan de Corona-pandemie. En misschien overleven we dit soort pandemieën omdat we slim zijn en altijd snel tot oplossingen komen. Mijn vader riep vroeger altijd dat je van een lege boom niets kunt plukken en de ‘boom’ c.q. de aarde die ons voedt, kleedt en van alles voorziet, wordt met de dag kaler. De boom waarvan we het hele jaar 2022 van hadden moeten leven, was op 19 februari 2022 al helemaal leeggeplukt. Dat feit kunnen we ondertussen afvinken en met geen mogelijkheid zijn we nog in staat dat uit te stellen.
Wij kunnen het tij keren
Ik zie dat we ons hoofd al afwenden om te kijken naar de overheid en de grote bedrijven en al die anderen die ons blijven verleiden, in de verwachting dat de oplossing van het probleem vanuit die hoek moet komen. Daarin vergissen we ons. Zolang wij blijven vragen, zolang wij onze hebzucht willen blijven bevredigen, zullen al deze partijen doorgaan met aanbieden. Onze overheid, die nog steeds een neoliberale economie nastreeft, zal ook niet ophouden met het stimuleren van die economie. Kijk naar de subsidies voor KLM of het gedogen van vuilmakers als Tata Steel of het subsidiëren van elektrische auto’s. Het argument van werkgelegenheid is allang achterhaald en toch blijven ze op dat stramien zitten. Het klinkt misschien vreemd maar wij hebben het in onze macht getij te doen keren. Stop met overmatige consumptie. Stop met vliegen naar budget vakantiebestemmingen en als je dan op reis wil, neem gewoon de trein, pak wat vaker je fiets in plaats van de auto, draag eerst de kleding op waar je kast nog vol mee hangt voordat je iets nieuws koopt, koop niet iedere twee jaar een nieuwe telefoon of laptop, die oude kan nog jaren mee, laat je niet meer verleiden door welke supermarkt- of grootwinkelketen dan ook. Jij en ik zijn niet verantwoordelijk om hen groot te houden en om hen miljoenen omzet te laten maken. Stop ook met het denken dat een ecologische economie niet winstgevend kan zijn, want dat kan het wel. Het verlangt van ons dat we anders gaan kijken en handelen, dat we in ons consumptiegedrag bewust zijn van de toekomst die we aan het creëren zijn.
Positieve boodschap
Mocht je nu denken dat ik negatief ingesteld ben, dan heb je het mis. Mijn boodschap is juist heel positief want wij hebben het in onze macht om een nieuw perspectief zichtbaar te maken:
- van ego naar eco
- van machteloosheid naar empoweren van onszelf en onze organisaties
- weg uit die corporate en politieke plooi
- naar circulaire productiesystemen
- naar een ecologische economie
- naar een CO2 neutrale wereld
- en een gezonde biosfeer
- met herstel en behoud van een gezonde biodiversiteit
- binnen de grenzen van onze aarde
- en een betere en rechtvaardiger verdeling van de welvaart
- naar een inclusieve en diverse maatschappij
- en een toekomst van komende generaties
Dat vraagt om dienend, spiritueel en betekenisvol leiderschap. Het leiderschap van toekomstmakers. Leiderschap dat vanuit ecologische intelligentie en spiritueel bewustzijn stuurt op dat nieuwe perspectief.
Eenieder van ons kan zo’n leider zijn als we beginnen met uitstellen en stoppen met afvinken. Doe je mee?
Wil je meer weten? Lees dan ‘EcQ Ecologische Intelligentie’ of ‘Leiderschap voor Toekomstmakers’ of kijk even naar deze video: https://youtu.be/vWldzDaq5qg
Comments